ماتی زبانئے رۆچ بلۆچ راجا مراد بات/ بلۆچستان اُستمانئے گل

سال 1999 ایسّاییا یونسکوا 21 پروری په ماتی زبانئے مزنداشتا گچێن کرت. دنیایا بازێن سرزۆر و شوونیستێن سرکارانی شۆندات همے بوتگ که وتی ملکانی تها تهر تهرێن زبان و دۆد و ربێدگان گار بکننت، تانکه هما دابا که ملک “یکّ” اِنت، راج و زبان و دۆد و ربێدگ هم یکّ ببنت.

په همے شۆنداتئے دێما برگا بازێن مردمے چه وتی انسانی هکّ و اۆبالان زبهر بوتگ‌. اے هکومت و سرکاران مردم هم کشتگ، بازێنے آزار داتگ و اشانی دستا بازێنے بندیجاهانی وئیلان دئور دئیگ بوتگ‌.

انچێن ملکان کَسانێن چکّ، همک سالا وتی وانگا  گۆن گئیرِماتی زبانان بنگێجَ کننت و اے نیاما زهنی و روهی تاوانانی آماچَ بنت. آ گۆن وتی جانئے رَگ رَگا گۆن همے مارشتا گر و چانک اَنت که جهل جنگ بوتگ و پرک‌کاریئے آماچ اَنت. چه اشیا گۆن بازێن زهنی و روهی دردان گلاێشَ بنت.

اێرانئے زبانی و ربێدگی درۆشمْ بدلێنگئے شۆندات چه سرزۆرێن رزا شاه پهلئویا بنگێج بوت و گۆن اسلامی جمهوریئے آیگا دێما شتگ و رئوان اِنت. مهر ماهئے ائولی رۆچ بزان سپتمبرئے 23 که چکّ وتی نۆکێن وانگی سالا، اێرانا بنگێجَ کننت، په گئیرِ پارسیێن چکّان، امێت و شادهیئے جاها زبهریئے کلئو و پئیگام اِنت. کَسانێن چکّ چه وتی انسانی هکّ و اۆبالانی بنیاتی چیزّان زبهرَ بنت و اشیئے آسر په آیان درد و تئورشت اِنت.

اێرانا بازێن کئوم و راج نندۆک اَنت و پارسی اێوکا یک راجێئے زبان اِنت، بله اێرانئے سرزۆرێن سرکاران گۆن وتی راجپرستی دیدانکا، پارسی زبان په زۆرانسرێن هَمدرۆشُمێنگا آیدیولوجیکێن لَٹّے کرتگ و گۆن همشیا، ڈنّ‌هکومتێن کئوم و راجانی سرا اُرش کرتگ‌.

هر چُنت ماتی زبانا وانگ، سجّهێن انسانی هکّ و اۆبالانی مَنِّشت و پئیمانان آتکگ و بهرے چه انسانئے بنیاتی هکّان اِنت، و اێرانئے سرکارا هم آ دزنام کرتگ‌اَنت، بله اێرانا که بازێن زبان و دۆد و ربێدگ هست، چکّانی گێشترێنیا په ماتی زبانئے وانگ و ماتی زبانا وانگا مۆه نرستگ (کمّ و گێش چه سدا هپتاد).

اێرانئے اسلامی آشۆپا 45 سالَ گوَزیت. هر چنت اێرانئے سررهبندئے پانزدهمی و نۆزدهمی بندان آتکگ که پارسیئے کرّا آ دگه ماتی زبان وانێنگ ببنت، بله اێرانئے اسلامی جمهوریا نه تهنا وتی جندئے همے منّتگێن بندانی سرا کار نکرتگ، پَدّرا و مِکّامکّی وتی یک‌ٹۆلگی، شوونیستی و پرکَهی سرشتا، چه گێشا گێش پێشداران اِنت.

اێرانئے وانگجاهان گئیرِ پارسیێن ماتی زبانانی نئوانێنگ تپاکێن راجانی گلئے رزُلوشن، ائی/آر ای اس/61 /266ئے پرۆشگ و ڈالچار کنگ اِنت که 16 مئیی 2007آ، دئیگ بوتگ و اشیئے تها چه باسکێن ملکانی سرکاران لۆٹگ بوتگ که سجّهێن زبانانی دێمپانی و پَلّگا بکننت. انچش سال 2008 “زبانانی میان‌اُستمانی رۆچ” نامێنگ بوت.

بلۆچستان استمانئے گل گوَستگێن سالانی پئیما ماتی زبانئے میان‌اُستمانی رۆچا سجّهێن بلۆچ راجا مرادباتَ گوَشیت و چه بلۆچستانئے دْراهێن اُستمانا دزبندیَ کنت که په وتی ماتی زبانئے وانگ، وانێنگ و دێمرئویا وتی گێشترێن جهد بکننت.

بلۆچستان اُستمانئے گل

پروری 2024