دانش‌آموزانی که زبان مادری‌ای غیر از زبان رسمی دارند، برای تحصیل در ایران با مشکلات بیشتری روبه‌رو هستند.
میثم هاشم‌خانی در بخش دیگری از صحبت‌های خود از فقر گسترده در سیستان و بلوچستان خبر داده و گفته است که بیشترین تعداد دانش‌آموزان مردودی در سال‌های اول و دوم دبستان در این استان زندگی می‌کنند.
در این شرایط دولت جمهوری اسلامی ایران برنامه خصوصی‌سازی آموزش از مرحله پیش دبستانی تا آموزش عالی را در پیش گرفته است. بر اساس اعلام وزیر سابق آموزش و پرورش، دولت تا به حال بیش از یک هزار مدرسه را به بخش خصوصی واگذار کرده است. همچنین براساس اعلام مسئولان وزارت آموزش و پرورش بیش از ۸۰ درصد مهد‌های کودک فعال در ایران به بخش خصوصی واگذار شده‌اند. واگذاری مهد‌های کودک به بخش خصوصی موجب کاهش پوشش پیش‌دبستانی شده است، به‌گونه‌ای که سطح پوشش پیش‌دبستانی در مناطق شهری از ۵۰ درصد به ۳۶ درصد و در مناطق روستایی از ۲۶ درصد به شش درصد کاهش یافته است. یک کارشناس مسائل اقتصاد اجتماعی در ایران این سیاست را موجب انتقال نسلی فقر در خانوارهای فقیر می‌داند. به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، میثم هاشم‌خانی، کارشناس مسائل اقتصادی، در همایش «پیش‌دبستانی زیربنای عدالت آموزشی پایدار» گفته است که هدفمند کردن بودجه آموزش و پرورش نقش مهمی در جلوگیری از فقر مادام‌العمر خانوارهای فقیر دارد. به گفته این کارشناس مسائل اقتصادی، ۴۴ درصد سرپرستان خانوار در فقیرترین دهک‌های درآمدی، بی‌سواد هستند. میثم هاشم‌خانی: ۲۵ درصد سرپرستان خانوارهای دهک‌های درآمدی پایین، دارای تحصیلات ابتدایی و تنها شش درصد از سرپرست‌های خانوارهای فقیر دارای تحصیلات دانشگاهی هستند. این کارشناس اقتصادی هزینه آموزشی خانوارهای فقیر را «اندک» خوانده و گفته است که هزینه آموزش در خانوارهای فقیر کمتر از یک هزار تومان در ماه است. هاشم‌خانی همچنین از کاهش بودجه آموزش خانوارهای فقیر در سال ۹۴ خبر داده است. به گفته او هزینه سالانه آموزش کودکان خانوارهای فقیر در سال ۹۳، ۴۰ هزار تومان و در سال ۹۴، ۳۹ هزار تومان بوده است. او گفته است که خانوارهای فقیر برای جبران کسری بودجه اول هزینه آموزش را حذف می‌کنند. پیش از این مرکز آمار ایران هم از کاهش هزینه آموزش خانوارها در سال ۹۴ خبر داده بود. دشواری تحصیل برای دانش‌آموزان دو زبانه میثم هاشم‌خانی در بخش دیگری از صحبت‌های خود از فقر گسترده در سیستان و بلوچستان خبر داده و گفته است که بیشترین تعداد دانش‌آموزان مردودی در سال‌های اول و دوم دبستان در این استان زندگی می‌کنند. به گفته او ۷۰ درصد خانواده‌های دهک‌های فقیر سیستان و بلوچستان برای آموزش کمتر از هزار تومان در ماه هزینه می‌کنند. هاشم‌خانی کردستان و بوشهر را دو استان دیگری معرفی کرده که خانوارهای فقیر کمترین بودجه را به آموزش اختصاص می‌دهند. پیش از این نماینده زاهدان در مجلس شورای اسلامی گفته بود که ۷۰ درصد مردم سیستان و بلوچستان زیر خط فقط قرار دارند. بر اساس گزارش وزارت آموزش و پرورش، سیستان و بلوچستان، خوزستان و هرمزگان بیشترین میزان کودکان بازمانده از تحصیل را دارند. هاشم‌خانی تفاوت میان زبان مادری و زبان رسمی آموزش را بخش دیگری از مشکل آموزش کودکان در ایران دانسته و گفته است که ۶۷ درصد مردودی‌های سال اول و دوم دبستان در ۹ استانی متمرکز هستند که زبان مادری با زبان رسمی آموزش متفاوت است. این کارشناس اقتصادی گفته است که ۲۲ درصد مردودی‌های سال اول و دوم در استان سیستان و بلوچستان زندگی می‌کنند. پیش از این عبدالحسین مقتدایی، استاندار سابق خوزستان، تک زبانه بودن آموزش را یکی از دلایل ترک تحصیل دانش‌آموزان در استان‌های «دو زبانه» عنوان کرده و خواستار بازنگری در سیستم آموزش ایران شده بود. بر اساس گزارش مرکز آمار، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کردستان و آذربایجان‌غربی فقیرترین استان‌های ایران هستند. فعالان حقوق اقلیت‌ها در ایران پیش از این بارها خواستار اجرای حق آموزش به زبان مادری شده بودند.
